به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای مرکزی ،مهندس جلال شاهرخ افزود: زمانی که در یک دشت و یا یک آبخوان با افت مواجه شویم،وزارت نیرو با توجه به ماده 4 قانون توزیع عادلانه آب،آن دشت را ممنوعه اعلام می کند و اجازه توسعه و بهره برداری در آن آبخوان را نمی دهد.
وی ادامه داد:عواملی چون تامین آب شرب،توسعه صنعت و کشاورزی در هر دشت باعث کاهش سطح آبهای زیرزمینی خواهد شد.در ایران سهم آب کشاورزی 92 درصد،صنعت 4 درصد،و آب شرب نیز 4 درصد است.بنابراین با وجود تنش آبی شدید در استان صرفه جویی در بخش آب کشاورزی باید افزایش یابد.
مهندس شاهرخ بیان کرد:بخش کشاورزی مهم ترین بخشی است که باید در مصرف بهینه آب، مورد توجه قرار گیرد،به طوریکه 19 دشت استان به لحاظ بهره برداری و توسعه به دلیل منفی بودن بیلان آب ممنوعه هستند،این اتفاق در استان و 609 دشت کشور به وقوع پیوسته است.
وی افزود:ارزش ذاتی آب در هر منطقه به دلایل ذکر شده افزایش یافته و شرایط کنونی به گونه ای شده که افراد می توانند به راحتی با دستگاههای غیر مجاز برقی اقدام به حفر چاههای غیر مجاز کنند.انگیزه برای حفر چاههای غیر مجاز در مناطقی که میزان منابع آبی زیاد و سطح آب زیرزمینی بالاست،بیشتر است به طوریکه در استان مرکزی شهرستان شازند،خنداب،بخش هایی از شهرستان ساوه و اراک مهم ترین مناطقی هستند که با مشکل چاههای فاقد پروانه مواجه اند.
مهندس شاهرخ اظهار کرد:در حال حاضر حدود 14 هزار چاه در استان شناسایی شده است که از این تعداد 10 هزار چاه دارای پروانه و نزدیک به 4 هزار چاه فاقد پروانه هستند.بر اساس قانونی که در سال 89 مصوب شد،وزارت نیرو مکلف است که چاههای حفر شده قبل از سال 85 را بر اساس بندهای مشخص تعیین تکلیف کند که از مهم ترین این بندها می توان به مضر نبودن این چاهها برای مصالح منابع آبی مجاور،قرار نداشتن در اراضی ملی و وجود ظرفیت آبی در دشت اشاره کرد.
وی گفت:در قانون تعیین تکلیف چاههای غیر مجاز صراحتاً مطرح شده که به شرط ضرر نداشتن این چاهها برای منابع آبی مجاور و وجود ظرفیت آبی،پروانه صادر شود و این موضوع می تواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند.این قانون در دشت های محدوده کاربرد دارد،در حالی که مرکزی هیچ دشت محدوده ای ندارد و تمام دشتهای استان ممنوعه اند.
مهندس شاهرخ بیان کرد:با حذف چاههای فاقد پروانه و کنترل برداشت با نصب کنتورهای هوشمند ،امکان کنترل دشت و ایجاد بیلان متعادل وجود دارد و در حال حاضر 500 حلقه چاه کشاورزی و صنعتی مجهز به کنتورهای هوشمند آب و برق هستند.در سال جاری تکلیفی برای وزارت نیرو معین شده است که طبق آن چاههای کشاورزی به کنتورهای هوشمند آب و برق مجهز می شوند،در مرکزی نیز حدود 500 حلقه چاه را در دستور کار قرار داریم.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای مرکزی گفت:از 4 هزار حلقه چاه غیر مجاز،حدود 500 حلقه چاه موجود در اراضی منابع طبیعی و بستر رودخانه ها تعیین تکلیف شده اند و رسیدگی ها برای تعیین تکلیف سایر چاهها نیز ادامه دارد.
وی افزود:در همین زمینه 20 اکیپ گشت و بازرسی در استان فعال هستند و به صورت مداوم به وظیفه خود عمل می کنند.در سال 93 شاهد پر کردن 306 حلقه چاه غیر مجاز در حین حفاری بودیم.علاوه بر آن بیش از 194 دستگاه غیر مجاز حفاری شناسایی و توقیف شدند و با این اقدام حدود 14 میلیون متر مکعب صرفه جویی و نجات آب در استان صورت گرفته است.
مهندس شاهرخ در پایان اظهار داشت:برای خروج از تنش آبی نیاز به اصلاح قانون تعیین تکلیف چاههای غیر مجاز و تغییر نگرشها داریم.
