روز جهانی آب اولین بار در سال 1992، در بیست و یکمین دستور جلسه کنفرانس (محیط زیست و توسعه سازمان ملل UNCED) در شهر ریودوژانیرو برزیل رسماً مطرح شد. در این کنفرانس از کلیه کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه 21 سازمان ملل، این روز را به عنوان روز ترویج و آگاه سازی مردم در مورد آب اختصاص داده و از طریق پخش و اشاعه نشریات و برگزاری کنفرانسها، سمینارها و نمایشگاهها در گرامیداشت آن بکوشند. همچنین آژانسی از سوی سازمان ملل برای هماهنگی مسائلی در مورد روز جهانی آب تعیین میشود که بسیاری از مسائل را در مورد منابع آب منعکس میکند. بخش امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل (UNDESA)، دهه 2005 تا 2015 را با عنوان "آب برای زندگی" معرفی کرده که 2015 سال آخر این دهه بود.
این دهه با هدف جهانی "تمرکز بیشتر روی موضوعات مربوط به آب" آغاز شده که تلاش برای استفاده از مشارکت وفعالیتهای توسعه مرتبط با آب و همکاری در همه سطوح برای دستیابی به اهداف مربوط به آب در اعلامیه هزاره و برنامه نشست جهانی توسعه پایدار در ژوهانسبورگ را شامل میشود.
از سال 1993، هر سال یک شعار جدید درباره مسائل حیاتی و حساس آن زمان برگزیده میشود تا فعالیتهای جامعه بر پایه آن شعار شکل گیرد. از سال 1994 تاکنون عنوانهای ویژه روزهای جهانی آب به ترتیب زیر بوده است:1994: آب و دغدغههای همگانی؛ 1995: آب و زنان؛ 1996: آب و شهرهای تشنه؛ 1997: آب جهان، آیا کافیست؟؛ 1998: آب زیرزمینی، گنجینه پنهان؛ 1999: همه در پایین دست رودخانهها زندگی میکنند؛ 2000: آب برای قرن 21؛ 2001: آب برای سلامت؛ 2002: آب برای توسعه؛ 2003: آب برای آینده؛ 2004: آب و بلایا؛ 2005: آب برای زندگی؛ 2006: آب و فرهنگ؛ 2007: سازگاری با کم آبی؛ 2008: آب و سلامت؛ 2009: آبهای مشترک، فرصتهای مشترک؛ 2010: آب پاک برای جهان سالم؛ 2011: آب برای شهرها: پاسخ به چالش شهرنشینی؛ 2012: آب و امنیت غذایی؛ 2013: آب در هر مکان برای همگان با همکاریهای بین المللی؛ 2014: آب و انرژی"،2015 " آب و توسعه پایدار"؛ 2016 "آب و مشاغل"و 2017 "پساب، طلای خاکستری".
ما چطور میتوانیم از طبیعت برای غلبه بر چالشهای آبی قرن 21 استفاده کنیم. تخریب زیست محیطی به همراه تغییرات اقلیمی باعث تحریک بحرانهای آبی گردیده که در سراسر جهان مشاهده میکنیم. سیلابها، خشکسالی ها و آلودگی آب همه این موارد به واسطه پوشش گیاهی، خاک، رودخانهها و دریاچههای تخریب شده، تشدید میشوند.
هنگامی که از اکوسیستمهای خود غافل میشویم وضعیت تأمین آب مورد نیاز برای زنده ماندن و رونق زندگی هر فرد بدتر خواهد شد.
راه حلهای مبتنی بر طبیعت، پتانسیل حل بسیاری از چالشهای آبی ما را دارند. ما بایستی با زیرساختهای «سبز» بیشتر کار کنیم و در جاهاییکه امکان دارد آن را با زیرساختهای «خاکستری» هماهنگ کنیم. کاشت جنگلهای جدید، اتصال مجدد رودخانهها به دشتهای سیلابی بازگرداندن تالابها، چرخه آب را متعادل و سلامت و امرار معاش مردم را بهبود خواهد بخشید.
جامعه بین المللی بر این اعتقاد است که با تمرکز بر آب از نقطه نظر بهبود کمیت و کیفیت امکان اقدام به تغییرات اساسی در زندگی و معاش و سطح رفاه مردم وجود دارد و با بهبود وضعیت کمی و کیفی آب به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته یا در حال توسعه وضعیت معاش، سطح رفاه، سطح زندگی و سطح درآمد افزایش مییابد.
یافتههای پژوهش «بررسی شاخصهای بین المللی آب و چشم انداز بحران آب در جهان در افق سال 2050 میلادی» بانک مرکزی نشان میدهد ایران در حال حاضر در وضعیت «بحران شدید آب» قرار دارد و با توجه به ثابت بودن منابع آبی، افزایش جمعیت و عدم توجه کافی به مدیریت منابع آب با ید با روش سازگاری با آب و مدیریت عرضه و تقاضا بر این مشکل فائق آییم.
بهبود مدیریت تقاضای آب به ویژه در بخش کشاورزی از طریق فرهنگسازی و رعایت الگوی کشت بهینه ملی-منطقه ای، توجه بیشتر به شاخص «آب مجازی» در تبیین الگوی تولید و تجارت محصولات کشاورزی، نصب کنتور هوشمند، استفاده از پساب و توجه به ارزش اقتصادی آب، از جمله الزامات برای مواجهه با بحران آب است که باید مورد توجه برنامه ریزان کشور قرار گیرد.
امسال نیز در حالی این روز را جشن میگیریم که مساله کم آبی و لزوم صرفه جویی در مصرف آب به یکی از موضوعات مهم و قابل بحث در کشور تبدیل شده است.
با توجه به کاهش شدید بارندگیها در استان و افت روز افزون سطح آبهای زیر زمینی لزوم دقت در مصرف، صرفه جویی و یافتن راههای جلوگیری از هدر رفتن آب برای پیشگیری از ایجاد بحران اهمیت بسیاری دارد.
از کل ذخایر آبی استان حدود 4 درصد در زمینه شرب، حدود 4 درصد در بخش صنعت و 92 درصد در بخش کشاورزی مصرف میشود.
با مدیریت عرضه و تقاضای آب؛ سازگاری با کم آبی، رایزنی با سازمان جهاد کشاورزی برای توسعه شبکههای مدرن آبیاری و تغییر الگوی کشت، تجهیز چاههای کشاورزی به کنتورهای هوشمند آب و برق و همچنین کنترل برداشتهای غیر مجاز، آموزش مصرف بهینه آب و فرهنگسازی از جمله این اقدامات هستند.